کد مطلب:20826 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

در كتاب اصول كافي، جلد اول صفحة 115 آمده است: اگر مردم ميدانستند اجر حرف زدن به بدا چقدر است، به طور حتم به آن گونه صحبت ميكردند; لطفاً توضيح دهيد كه بدا چيست كه اين اندازه ثواب دارد؟

بدا يكي از صفات الهي، بلكه يكي از مهمترين آنها است، به گونهاي كه در روايات آمده است: خداوند به چيزي مانند بدأ، پرستش نشده است.;(شرح اصول كافي، محمد صالح مازندراني، ج 4، ص 236.) يعني بالاترين عبادت، آن است كه بنده اعتراف كند صفت بدأ براي خداوند وجود دارد; و نيز در روايت ديگري وارد شده است كه: آنكس كه خدا را با بدأ نشناسد، اورا درست نشناخته است.(تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 10، ص 245ـ246، نشر دارالكتب الاسلامية.)

هم چنين اين روايت ميفرمايد: خداوند متعال به هيچ صفتي مانند صفت بدأ تعظيم نشده است.(شرح اصول كافي، ج 4، ص 236.)

مقصود از بدأ آن است كه خداوند، هر روز مشغول كاري است; يكي را ميميراند، يكي را زنده ميكند، يكي را مريض كرده، يكي را شفا ميدهد و آنچه در لوح محو و اثبات مقرر فرموده را، طبق مشيت خود تغيير ميدهد و بر حوادثي كه در هر شب و روز رخ ميدهد، قادر است و هر چه بخواهد انجام ميدهد و هر گونه كه بخواهد در خلق خود تصرف مينمايد: يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَآءُ وَ يُثْبِت;(رعد،39) خداوند هر چه را بخواهد محو و هر چه را بخواهد اثبات ميكند.

به همين جهت، بسيار ميشود كه ما بر اساس ظواهر علل و اسباب، احساس ميكنيم كه حادثهاي به وقوع ميپيوندند و يا حتّي پيامبري از وقوع حادثهاي خبر ميدهد، ولي آن حادثه واقع نميشود; در اينجا ميگويند بدأ حاصل شده است; يعني چيزي را كه ما در ظاهر، قطعي ميپنداشتيم، ثابت شد كه يقيني نبوده است، و يا آن چيزي كه پيامبر وقوع آن را از لوح محو و اثبات خبر داده، ولي ـ چون آنچه در آن لوح است به طور طبيعي قابل دگرگون شدن است ـ به طور اتفاق، تحقق آن حادثه از آن لوح، محو شده، چيز ديگري ثبت گرديده است. داستان معروف حضرت عيسيغ را شنيدهايد كه خبر داد، عروس خانمي در شب زفاف ميميرد; امّا شب زفاف او پايان گرفت و نمرد، وقتي به عيسيغ خبر دادند كه عروس، سالم است فرمود: آيا صدقهاي در راه خدا داده است؟ گفتند: آري! فرمود: صدقه، بلاهاي حتمي را دفع ميكند.(تفسيرنمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 10، ص 246، نشر دارالكتب الاسلامية.)

البته برخي به جهت بياطلاعي و يا از روي غرض، بدأ را با معاني ديگري به شيعه نسبت ميدهند، مانند آن كه ميگويند: بدأ به معناي پشيماني و جهل است و شيعه معتقد است كه گاهي خداوندـ العياذبالله ـ از احكام خود پشيمان ميشود و يا آن كه پس از صادر شدن حكمي ميفهمد كه صدور آن اشتباه بوده، از آن بر ميگردد. اين معاني باطل را نه شيعه و نه هيچ مسلماني، اعتقاد ندارد امام صادقدر ردّ اين معاني باطل ميفرمايد: كسي كه گمان ميكند براي خدا چيزي امروز آشكار ميشود كه ديروز نميدانست، از او تنفر و بيزاري بجوييد.(مستدرك سفينة البحار، شيخ علي نمازي، ج 1، ص 291، نشر جامعه مدرسين حوزة علمية قم.)